نوکری در خبرنگاری ذلت است و در مداحی عزت/ برخی ترانه خوان ها در ایام محرم، «مداح» می شوند

مداحی و خبرنگاری هر دو شغلی روایتمند هستند هر دو تریبون دارند یکی تریبونش مجالس و محافل مذهبی و ترحیم است و دیگری تریبونش قلم، رسانه و خبرگزاری.
هر کدام در جای خود رسالت های مهمی بر دوششان سنگینی می کند و هر دویشان شغل المقدسه به شمار می روند. حال اگر یکی هم مداح باشد و هم خبرنگار؛ ببینید چه جایگاه خطیر، ارزشمند و حساسی در جامعه دارد و چقدر باید از خود مراقبت نماید. در ادامه به بهانه گرامیداشت ایام حزن و اندوه سوگواری شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) و ایام فاطمیه فرصت را مغتنم شمرده و با مجتبی عسکری ذاکر اهل بیت علیهم السلام و خبرنگار با سابقه شهرستان رودبار به گفتگو نشستیم که در ادامه ماحصل این گفتگو را می خوانید.

چه زمانی وارد عرصه مداحی شدید؟
فعالیت مداحی بنده به سال های خیلی دور و از زمان دوران تحصیل در مقطع ابتدایی و راهنمایی بر می گردد اما به صورت حرفه ای حدود ده سالی است که خداوند توفیق داده در مدح و رثای اهل بیت(ع) مداحی کنیم.

چه انگیزه ای باعث شد که به سمت مداحی گرایش پیدا کنید؟
شاید همه در ایام محرم و سایر مناسبت ها به عزاداری اباعبدالله و سایر ائمه بزرگوار بپردازند اما برای همه توفیق مداحی اهل بیت(ع) پیش نمی آید. حُب اهل بیت، عشق و ارادت به ساحت مقدس این بزرگواران سبب شد تا در لباس مداحی، نوکری کنیم.

مداحی را به صورت علمی دنبال می کنید یا تجربی؟
ابتدا مداحی را به صورت تجربی شروع کردم و کم کم نگاه علمی به آن ضرورت پیدا کرد.
معتقدم دانشی که در آن علم و تجربه در کنار هم آمیخته و در هم تنیده باشند نتیجه مثبت و ارزشمند خواهد داد.

اساتیدی که در کلاس درسشان حضور داشتید؟
خوشبختانه در این مدت توفیق داشتم محضر اساتید ارزشمندی چون حاج مهدی سلحشور، حاج مهدی رسولی، حاج مرتضی طاهری، حاج قاسم رضایی، حاج یدالله بهتاش، حاج اقا فراهانی، حاج آقا خورسندی و بسیاری از عزیزان دیگر استفاده کنم.
این اساتید بزرگوار به قول معروف فن ماهیگیری را به افراد آموزش می دهند و مابقی به خود فرد بستگی دارد که چقدر بتواند از این فنون بهره کافی و وافی را ببرد.که در این بین هم هیئت تعیین کننده است هم مداح. مداح خوبی باشی اما هیئتی برا اجرا نباشد یقینا حق مطلب ادا نخواهد شد.

وضعیت کلی مداحان شهرستان رودبار چگونه است؟
خوشبختانه بعد از تشکیل کانون مداحان شهرستان رودبار، وضعیت مداحان شهرستان تا حدودی ساماندهی شد و بسیاری از مداحان شناسنامه دار شدند.
با تشکیل کانون اتفاقات خوبی برای مداحان افتاده از جمله می توان به برگزاری کلاس های مداحی برای بانوان و برگزاری مجمع الذاکرین ویژه آقایان اشاره نمود.
کار ارزشمندی که سازمان تبلیغات در شهرستان انجام داد، ساماندهی مداحان شهرستان در سامان طوبی بود که بیش از ۱۰۰ مداح در این سامانه شناسایی و ثبت شدند اما تعداد مداحانی که در طول سال و به صورت مداوم مداحی می کنند بسیار کم است و اکثرا مرثیه خوان هستند.

مشکلات و دغدغه های مداحان شهرستان؟
بی مهری های زیادی شامل حال مداحان شهرستان رودبار می شود، حقیر خودم رو عرض می کنم گاهاَ این بی مهری ها و کم لطفی از جانب هم ریشان ما صورت می گیرد که این موضوع بسیار دردآور و ناراحت کننده است. گاهی حب و بغض ها در مداحی ورود می دهند، گاهی می گویند فلانی را در مجالس نبرید و نگذارید مداحی کند. برایم اینها مهم نیست مهم این است که یک کلمه مداح و روضه در مکتب اهل بیت(ع) پذیرفته باشد چرا که ما مداح اهل بیت علهیم السلام هستیم نه این و آن.
علی ایحال با وجود مداحان خوب و توانمند در شهرستان رودبار، متاسفانه در مراسمات مهم از مداحان غیربومی بهره گرفته می شود.
بنده مخالف استفاده مداحان غیربومی در مراسمات شهرستان نیستم اما می بایست تدابیری اتخاذ شود در کنار مداح غیربومی، یک مداح بومی و شهرستان نیز بهره گرفته شود تا ضمن مکمل خوانی، سبب ایجاد انگیزه برای مداح بومی گردد و جایگاه مداحان شهرستان حفظ و ارتقاء یابد.
مداحان شهرستان بسیار مظلوم واقع شده اند و توجه خاصی به آنها نمی شود و متاسفانه این بی توجهی ها و بی مهری ها از سوی هم طیفی ها بیشتر است که خواهش می کنم این نگاه رو عوض کنیم خودمان باید کمک کنیم مداحمون و به جایگاه بالاتر ببریم و زمینه ای ایجاد کنیم در مداحی حرفی برای گفتن داشته باشیم.

سازمان تبلیغات در تعیین مداح در مراسمات مختلف شهرستان چه نقشی دارد؟ آیا نمی تواند متولیان برگزاری مراسمات مذهبی را مجاب کند تا از ظرفیت های بومی در مداحی استفاده کنند؟
کانون مداحان در این زمینه نقش اجرایی ندارد اما سازمان تبلیغات اسلامی می تواند از حقوق مداحان شهرستان دفاع نماید.
متاسفانه فضای مداحی در شهرستان بگونه ای شده که برخی ترانه خوان ها در ایام محرم، «مداح» می شوند و این مهم یک آسیب بزرگ بوده و با جایگاه، شان و منزلت صاحب عزا سرور سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) سنخیتی ندارد.
متاسفانه برخی از هیئت امناء مساجد شهرستان شرح وظایف جایگاهشان تعریف شده نیست و یا اطلاعی از این شرح وظایف ندارند و عدم آگاهی از اطلاع از شان و جایگاه سبب می شود تا شب شهادت امام هادی(ع) در مسجد روستا بسته و در چند قدمی مسجد، محفل بزم و شادی و جشن عروسی بر پا شود و افراد در شب عزای امام هادی (ع)، به صورت مختلط رقص و پایکوبی می کنند، اگر هیئت امناء مسجد آن روستا فرد آگاه به امور بود یقیناً در روستا این اتفاق شوم رخ نمی داد.

یکی از موضوعاتی که در هفته اخیر از سوی یکی از متولیان فرهنگی و مذهبی شهرستان مطرح شد، بحث توقف دهه سازی در شهرستان بود، آیا در شرایطی که دشمنان داخلی و خارجی علیه نظام اسلامی دندان تیز کردند، طرح چنین موضوعاتی صحیح است؟
طرح چنین مسائلی در ایام فاطمیه و سوگواری بی بی فاطمه زهرا(س) درست نبود. طرح دهه سازی از سوی متولیان مذهبی و فرهنگی شهرستان، آبی در آسیاب دشمن شد.
هیئت های انقلابی شهرستان رودبار با بدعت گذاری مخالف هستند و با جان و دل برای ائمه اطهار مراسم می گیرند و شده بسیاری از آنها مزد و حقوق کارگری شان را در این راه هزینه می کنند تا شبهه ای در حلال و حرام بودن پول نباشد. با این وجود در شهرستانی که چند هیئت معدود و با محدودیت در حال مراسم هستند نباید حرفی را بزنیم که مخالفان برگزاری مجالس اهل بیت(ع) خوشحال شوند.

ائمه جمعه شهرستان رودبار در تقویت برنامه های مذهبی و فرهنگی شهرستان چه نقشی می توانند ایفا کنند؟
وجود چهار تریبون نماز جمعه و برخورداری ائمه جمعه بزرگوار در شهرستان فرصت مغتنم و ارزشمندی است تا در راستای تقویت هیئت فرهنگی و مذهبی بهره گرفت.
بعضاً مشاهده شده برخی در فعالیت های مذهبی هیئت ها سنگ اندازی نموده و با این هیئت ها همکاری لازم را ندارند. معتقدم جوانان میراث دار این انقلاب هستند و متولیان مذهبی و فرهنگی شهرستان از ائمه جمعه گرفته تا سازمان تبلیغات و دیگر ارگان ها باید از این میراث داران انقلاب حمایت کنند.

برای تقویت و ساماندهی هیئت مذهبی در شهرستان رودبار چه اقداماتی می بایست صورت گیرد؟
خوشبختانه شهرستان رودبار از وجود هیئت های انقلابی و فعال بهره مند است از جمله: هیئت ریحانه الحسین(س) در منجیل، سائلین حضرت زینب(س) در لوشان، هیئت هیئت سیدالشهدا، دلدادگان حضرت عباس(ع) و محبان اهل بیت علیهم السلام در رودبار و هیئت ثارالله در رستم آباد و هیئت های دیگه اگه اسم نمی برم در این مجال نمی گنجه که سبک و سیاقشان مشخص و در راستای اهداف و آرمان های انقلاب و امامین انقلاب حرکت می کنند. به نظر بنده هیئت های مذهبی و مداحان در کنار پرداختن به مسائل اعتقادی و مذهبی می بایست به تبیین منویات مقام معظم رهبری، سبک زندگی اسلامی و مسائل روز سیاسی بپردازند.

پرداختن به مسائل سیاسی از سوی مداحان را می پذیرید یا خیر؟ بسیاری از افراد نسبت به این موضوع انتقاد دارند شما در این خصوص چه نظری دارید؟
وقتی صحبت از مداحی می شود نام امام حسین (ع) و قیام عاشورا و اهداف ارزشمند آن قیام تاریخی پیش می آید. امام حسین (ع) در قیام عاشورا هدف از قیامش را احیای امر به معروف و نهی از منکر و اصلاح دین جد بزرگوارش عنوان می کند، که این پیام ها نشان دهنده مسائل سیاسی روز آن زمان است.
اینکه گفته می شود مداحان نباید به امور سیاسی بپردازند و مسائل سیاسی را واکاوی کنند کاملاً اشتباه است چرا که قیام امام حسین (ع) بر پایه سیاست بود. مگر می شود در مدح امام حسین (ع) سخن گفته شود اما صحبتی از سیاست ها، ظلم و ستم ها و جور و جفای حاکمان آن زمان به زبان نیاید؟
معتقدم اگر یک مداح از تریبون مداحی خود روشنگری سیاسی نکند، جنایت و ظلم کرده است. پایه و اساس مداحی تبیین واقعیت های جامعه و پرداختن به مسائل سیاسی و آگاهی بخشی جامعه در این امور است.
مداح باید یار و یاور رهبرش باشد و به مسائل روز بویژه سیاسی آگاه باشد و به خوبی مسائل را واکاوی و برای مردم تبیین کند. رسالت مداح این نیست که فقط «اشک» مردم را در بیاورد، روشنگری سیاسی یکی دیگر از رسالت های مهم مداح است.

شما را بیشتر بعنوان خبرنگار میشناسند تا مداح، به کدام یک بیشتر علاقه مندید؟
مداحی را بیشتر از خبرنگاری دوست دارم. قبلاً شاید نگاه بهتری به خبرنگاری داشتم ولی اکنون از این حوزه دلسرد شدم.
حضرت زینب (س) راوی و خبرنگار واقعه مهم عاشورا بود که با روشنگری و اطلاع رسانی به موقعش بنیان کاخ یزید را به خاک مالید.
در مداحی از افرادی حرف می زنید که بسیار ارزشمند و ستارگان درخشان امامت و ولایت بودند اما در خبرنگاری به خاطر برخی مسائل مجبور هستید هر خبری را از هر مسئولی منتشر کنید. مجتبی عسکری برای دفاع از مقام معظم رهبری، انقلاب و شهدا تا پای جان ایستاده است روزی اگر نیاز باشد قلم بدست می گیرم و روزی هم اگر نیاز شد میکروفن مداحی.
نوکری در خبرنگاری ذلت است
و نوکری در مداحی عزت.

در انتخاب اشعارتان بیشتر به چه موضوعی توجه می کنید؟
با مجموعه خوب دوستان هئیت ریحانه الحسین(س) که جا دارد از زحمات خادمان هییت تشکر کنم، سعی کردیم هم در هییت و هم در مجالس مذهبی اشعار متناسب با زمان حاضر را بخوانیم.
در ایام ۹ دی از بصیرت و فتنه، دهه عاشورا در کنار مصییت آقا ابی اعبدالله از اشعار حماسی، اشعار ویژه شهدا شهدای مدافع حرم، اقتصاد مقاومتی و سبک زندگی اسلامی و عفاف و حجاب.
عفاف و حجاب در شعر؟
بله گاهی اوقات یک بیت شعر و مداحی آنچنان تاثیری روی مستمع و حتی یک جوانی که کمتر با هیئت ارتباط دارد می گذارد که شاید یک منبر و چندین کتاب و برنامه نتواند چنین تاثیری ایجاد کند.
در سئوال قبل هم گفتم شعر و مداحی باید بر مبنای زمان رشد کند یک مثال خدمتتون عرض کنم اینکه در هشت سال دفاع مقدس نوحه ای لشگر صاحب زمان آماده باش آماده باش ورد زبان ها شد و درست ۳۰ سال بعد جنگ مداحی منم باید برم سیدرضا نریمانی برای شهدای مدافع حرم یک غوغایی در دل محبان خانم حضرت زینب برای دفاع از حرمش ایجاد کرد.

شنیدیم در کنار مداحی روایت گری سیره شهدا رو هم انجام می دید؟ درسته؟
ببینید دنیا محل آزمون و خطاست، گاهی یک جرقه یک دست گیری می تونه مسیر زندگی تونو تغییر بده
حقیر از ۶ سال پیش مستمر در مناطق عملیاتی غرب و بیشتر جنوب کشور حضور داشتم و با این مناطق انس دارم.
در این سالها هم کم و بیش از سیره زندگی شهدا برای کاروان های راهیان نور جنوب کشور روایت گری می کردم اما از دو سال پیش لطف شهدا شامل حال ما شد به قلب سیاه و پرگناه تو همون سرزمین از شهدا خواستم دستمو بگیرن. یقینا هرکس با یک شهید رفیق بشه به نتیجه می رسه. خلاصه لطف شهدا شامل حال ما شد و ورق جدیدی از زندگی من آغاز شد. شاید بتونم یه آدم دیگه ای از من ساخت.
توی این دوسال حضورم در جنوب کشور بیشتر شده به صورت مستمر با بهره گیری از اساتید راوی سیره شهدا دارم به جد دنبال می کنم. البته این رو هم عرض کنم که راویان دفاع مقدس که گنجینه جنگ هستند از مناطق عملیاتی و چگونگی عملیات ها می گفتند چون دیدم کمتر به سیره شهدا پرداخته می شه و خودم در سنین جوانی هستم پا در این راه گذاشتم که ان شالله شهدا دستم رو بیشتر بگیرند.
سخن پایانی
از هفته نامه خوب دیار زیتون همچنین شما اقای قربانپور که این فرصت رو در اختیارم قرار دادید تشکر می کنم از عزیزان دلم حاج عباس ابزن اقای رضا زاده برادر خوبم کربلایی یاسر شهابی و همه عزیزان که در هییت رئیسه کانون خالصانه بدون مزد و مواجب زحمت می کشن و از اساتید بنده هستند هم تشکر می کنم.
اجازه بدید قبل از پایان عرایضم یک بار دیگه خواهش کنم من دست عزادارا و محبان و خادمین دستگاه امام حسین(ع) رو می بوسم از مداحان بومی بهره بگیریم به جوانان فرصت ازمون خطا بدهیم
اینطور نباشد تا مداحی یک قدم برا رشدش بر می داره بجای اینکه تشویق کنیم و دستش رو بگیریم تا یه پله بالاتر بره پاشو می گیرم که سقوط کند.
یا بگوییم فلانی چنان است و بگوییم فلانی را در مجالس نبرید و … ان شالله اگر نیت الی الله است این بد اخلاقی ها را حداقل در مداحی نبینیم./دیار زیتون